Srebrna Góra to spokojna miejscowość położona w dolinie rozdzielającej Góry Sowie od Gór Bardzkich. Swoją nazwę zawdzięcza odkrytym na tym terenie złożom srebra, które niestety nie były zbyt obfite. Dlaczego w takim razie Srebrna Góra nazywana bywa „Perłą Gór Sowich”? Zawdzięcza to swojemu położeniu oraz wyjątkowej atrakcji. Twierdza Srebrna Góra to jedna z największych atrakcji turystycznych Dolnego Śląska, a jednocześnie największa twierdza górska w Europie. Zajmuje powierzchnię ponad 100 ha, a jej długość wynosi 3 km. Pierwszy raz zwiedzałem twierdzę dziesięć lat temu i chciałem do niej wrócić, aby sprawdzić, co się zmieniło. Tym razem pragnąłem jednak zobaczyć coś więcej, dlatego przed wizytą w Forcie Donjon (Donżon) ruszyłem rowerem górskim na trasy enduro, a następnie do Fortu Spitzberg-Ostróg.
Spis treści
Trasy Enduro Srebrna Góra
Trasy enduro na Srebrnej Górze są częścią Strefy MTB Sudety — największego w Polsce systemu górskich tras rowerowych. Mają one aż 550 km i znajdują się na obszarze od Kochanowa do Barda. Moją wizytę w Srebrnej Górze rozpoczynam od przyjazdu do bazy TRASY ENDURO SREBRNA GÓRA by Kellys, gdzie wypożyczam rower elektryczny oraz kask. Od dawna byłem ciekawy, jak to jest jeździć rowerem po górach, a podobno jest to jedno z najlepszych miejsc, aby rozpocząć swoją przygodę z rowerem górskim.
Wypożyczając rower staję przed wyborem, czy na górę wjadę sam, czy może wywiozą mnie tarpanem, co dla wielu osób jest dodatkową atrakcją. Postanawiam spróbować własnych sił. Włączam ok. 22-kilogramowy rower i ruszam na położoną tuż obok trasę podjazdową. Na prostych odcinkach nie jest źle, gorzej idzie mi na zakrętach, ale szybko się uczę, że najlepiej brać je jak najszerzej.
Trasa podjazdowa, jak i trasa D, którą zjeżdżam, — najłatwiejsza z tras Enduro Srebrna Góra — mają po 7 km długości i w większości prowadzą przez gęsty las. Są na nich jednak także odcinki, na których można zobaczyć wystające znad poziomu drzew mury Twierdzy Srebrna Góra. Popularność tras Enduro Srebrna Góra wynika z ich bardzo dobrego przygotowania, o czym przekonuję się podczas jazdy.
Wjazd i zjazd bardzo mi się podoba, ale o dziwo wjazd sprawił mi więcej problemów. Myślę, jednak że za drugim razem pójdzie mi lepiej, gdyż pewnie nie była to moja ostatnia przygoda z rowerem w górach.
Porady praktyczne
W bazie TRASY ENDURO SREBRNA GÓRA by Kellys oprócz rowerów górskich (tradycyjnych i elektrycznych) można wypożyczyć kaski, gogle oraz ochraniacze. Na terenie bazy w dni jej otwarcia działa food-truck „Pycha szprycha”, którego specjalnością są pizze i burgery. Tuż obok bazy jest plac treningowy, na którym można poćwiczyć, a także prowadzone są szkolenia z techniki jazdy MTB. Baza nie jest otwarta codziennie, dlatego najlepiej godziny i dni otwarcia sprawdzić na stronie http://www.pmbike-experts.pl. Znajdziesz na niej również więcej informacji o trasach i kupisz karnet na przejazd tarpanem.
Fort Spitzberg-Ostróg
Zwiedzanie Fortu Spitzberg-Ostróg jest jedną z najnowszych atrakcji Srebrnej Góry, chociaż sam fort powstał w latach 1769-72. Obiekt mieści się na szczycie góry Ostróg (627 m n.p.m.) i jako jedyny fort Twierdzy Srebrnogórskiej znajduje się w Górach Bardzkich. Jego głównym zadaniem była blokada Przełęczy Srebrnej oraz obrona południowej flanki twierdzy.
Napisałem, że jest to jedna z najnowszych atrakcji, gdyż od 2018 roku fort ma nowego gospodarza, tego samego który „przywrócił do życia” m.in. Fort Gerharda w Świnoujściu. Przez wiele miesięcy sprzątali oni teren i wywieźli ponad 30 ton śmieci oraz gruzu, a efekt?
Wchodząc przez bramę na dziedziniec, może się wydawać, że oprócz zabytkowego sprzętu wojskowego nie ma tam nic ciekawego, ale to tylko pozory. Wystarczy ruszyć z przewodnikiem na zwiedzanie, aby przenieść się w czasie i odbyć fascynującą podróż, podczas której poznaje się historię fortu oraz wydarzenia z XX wieku. Oprowadzanie odbywa się w formie musztry, ale na wesoło, co podoba się zarówno dorosłym, jak i dzieciom. Zwiedzanie rozpoczyna się od zrekonstruowanej kuchni z 1913 roku, gdy fort rozbudowano i zamieniono w schronisko młodzieżowe. W kolejnych kazamatach widzimy m.in. 84-metrową studnię — najgłębszą w kompleksie srebrnogórskim, dowiadujemy się też o latach 30., gdy w forcie znajdował się ośrodek szkoleniowy Hitlerjugend. Główny człon zwiedzania dotyczy jednak okresu II wojny światowej. W latach 1939-41 w Forcie Ostróg funkcjonował Oflag VIIIB (Straflager). Było to ciężkie więzienie, a następnie obóz jeniecki, w którym więziono wysokich oficerów Wojska Polskiego, w tym dziadka Romana Giertycha. Sugestywna opowieść, odświeżone i odrestaurowane wnętrza oraz bogactwo wyjątkowych eksponatów powodują, że bardzo łatwo można wczuć się w wydarzenia tamtych lat. Jeśli będziesz w Srebrnej Górze, to koniecznie odwiedź ten fort i przeżyj to sam. Więcej informacji znajdziesz na http://spitzberg.pl.
Twierdza Srebrna Góra
Twierdza Srebrna Góra powstała na Przełęczy Srebrnej w latach 1765-1777. Była jednym z elementów obronnych mających służyć obronie Śląska, które od 1745 roku przeszło pod panowanie pruskie. Architektem kompleksu był pruski podporucznik Ludwik Wilhelm Regel, ale swój wkład w całokształt miał także król Prus Fryderyk II. Zespół forteczny zajął głównie grzbiet Warownej Góry (686 m n.p.m.) i tworzy ciąg fortów górujących nad Srebrną Górą. Twierdzę tworzy aż z sześciu fortόw i kilka bastionόw.
Fort Donjon
Centralnym miejscem Twierdzy Srebrna Góra jest Fort Donjon, olbrzymi obiekt składający się z czterech wież połączonych kurtynami. Jego mury zewnętrzne mają wysokość 30 metrów, a sucha fosa sięga 22 metrów głębokości. Donjon posiadał 151 pomieszczeń fortecznych rozmieszczonych na trzech kondygnacjach i przypominał samowystarczalne miasteczko. W bastionach pomocniczych znajdowały się: piekarnia, browar, warsztaty rzemieślników, studnie, lazarety, olbrzymie zapasy amunicji, opału i żywności, a nawet laboratoria, w których przygotowywano materiały wybuchowe. Podobno w razie oblężenia prawie 4000 żołnierzy mogło w nim przebywać przez 5 miesięcy.
Od ostatniej mojej wizyty twierdza bardzo się zmieniła. Na moje przywitanie wybiega stadko kóz oraz baranów, a wchodząc na główny dziedziniec, ledwo go poznaję. W ciągu ostatnich lat na remonty wydano 21 mln złotych, a efekt jest oszałamiający. W miejscu dawnych ruin stoją ceglane ściany, a usuwające się zewnętrzne mury odbudowano przy użyciu kamieni wydobytych z fosy. Oprowadzanie odbywa się z przewodnikiem ubranym w mundur żołnierza historycznego regimentu z epoki napoleońskiej. W przystępny sposób opowiada on o służbie w dawnej twierdzy, dodając ciekawe historie oraz często dowcipy. Zwiedzanie odbywa się głównie we wnętrzach i podziemiach, gdzie samemu bez przewodnika nie można wejść. Koniec wycieczki jest wystrzałowy i to dosłownie, gdyż przewodnik demonstruje strzał z broni palnej.
Przed opuszczeniem twierdzy idę jeszcze na punkt widokowy i podziwiam przepiękny, rozległy krajobraz. Dostrzegam zabudowania wsi oraz miasteczek, a także szczyt Biskupiej Kopy w paśmie Gór Opawskich, czy Śnieżnika w Masywie Śnieżnika. Trochę żałuję, że nie mam już czasu na spacer uliczkami Srebrnej Góry lub zobaczenie zabytkowego Wiaduktu Sowio-górskiej Kolei Zębatej. W drugiej strony cieszę się, gdyż będę miał powód, aby tutaj wrócić. Wiem, że na 2024 roku w Twierdzy otwarto hostel.Podobno to nie koniec atrakcji mających powstać w Srebrnej Górze. Więcej informacji na stronie https://forty.pl.
Czy warto przyjechać do Srebrnej Góry i zwiedzić twierdzę oraz inne atrakcje?
W Srebrnej Górze byłem po raz trzeci. Wpierw 10 lat temu, a ostatni raz 3 lata temu, ale wtedy był to tylko punkt na trasie Głównego Szlaku Sudeckiego. Czasem lubię wracać w to samo miejsce i sprawdzać, co się zmieniło. Srebrna Góra zmieniła się zdecydowanie na plus. W dalszym ciągu jest to senna i spokojna miejscowość, ale widać, że stara się przyciągnąć turystów i to nowymi ciekawymi atrakcjami. Na osoby aktywne czekają dobrze przygotowane trasy enduro oraz szlaki turystyczne. Na osoby, które lubią zwiedzać Twierdza Srebrna Góra oraz Fort Ostróg, z rewelacyjnymi przewodnikami, którzy z pasją opowiadają i to często w sposób dowcipny. Czy miano „Perła Gór Sowich” jest zasłużona? Jak najbardziej tak. Warto tu przyjechać na dzień albo i dłużej. Ja w każdym razie jeszcze do Srebrnej Góry wrócę.
Srebrna Góra — mapa atrakcji i ciekawych miejsc
Parking na Przełęczy Srebrna Góra
Na drogach prowadzących z Przełęczy Srebrnej do Fortu Ostróg oraz do Fortu Donjon obowiązuje zakaz wjazdu (nie dotyczy osób z niepełnosprawnością ruchową). Na przełęczy znajduje się jednak parking płatny, na którym można zostawić samochód. Przejście z parkingu do Twierdzy zajmuje ok. 17 minut, natomiast przejście z przełęczy do Fortu Ostróg ok. 12 minut.
Srebrna Góra noclegi
Srebra Góra to miejscowość, do której warto przyjechać na dłużej. Już dziś porównaj najtańsze noclegi w Srebrnej Górze lub zarezerwuj nocleg.
Jeśli podobał Ci się mój tekst o Srebrnej Górze, to dołącz do podróży na Instagramie, Facebooku, TikToku i YouTube aby zawsze być na bieżąco. Zapraszam również do lektury innych tekstów na https://podrozebezosci.pl.
Jeśli używasz Pinteresta, to mam dla Ciebie zdjęcie do pina ze Srebrnej Góry 🙂
