Bardejów (Bardejov) dzieli od polskiej granicy tylko kilkanaście kilometrów, a pewnie wciąż go nie znasz. Położony w malowniczym regionie północno-wschodniej Słowacji, Bardejów jest skarbnicą historycznych i kulturowych zabytków, urzekających naturalnych krajobrazów oraz wyjątkowych doświadczeń. Dołącz do mnie i poznaj bogaty wachlarz atrakcji, które sprawią, że Bardejów i jego okolice staną się dla ciebie obowiązkowym celem kolejnej podróży. Zastanawiasz się, co warto zobaczyć w Bardejowie i co sprawiło, że został wpisany na listę UNESCO? Zachęcam do lektury przewodnika po najbardziej gotyckim mieście na Słowacji.
Spis treści
Bardejów najciekawsze atrakcje. Co warto zobaczyć i zrobić w Bardejowie?
1. Fortyfikacje miejskie w Bardejowie
Najstarsza pisemna wzmianka o Bardejowie pochodzi z XIII wieku, a swój dynamiczny rozwój zawdzięcza położeniu na kilku ważnych szlakach handlowych. W 1376 roku Bardejów uzyskał prawa miejskie, ale równie ważną datą jest rok 1352, kiedy to zaczęto wznosić fortyfikacje miejskie. Fortyfikacje te odegrały kluczową rolę w ochronie miasta i jego mieszkańców w czasach konfliktów, a ich budowę ukończono w XV wieku.
Ci niemi strażnicy przeszłości wyjątkowo dobrze przetrwali zawirowania dziejowe. Dzięki ciągłym wysiłkom konserwatorskim nacieszysz oczy długimi odcinkami murów miejskich, basztami, bramami, a także barbakanem. Odkrywanie tych dobrze zachowanych struktur, przeniesie cię w średniowiecze i zapewni głębsze zrozumienie wyjątkowości Bardejowa.
2. Rynek w Bardejowie (Bardejovské námestie)
Bardejów szczyci się jednym z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych średniowiecznych rynków w Europie Środkowej. Otoczony kamienicami oraz dwoma zabytkowymi budynkami, stanowi serce miasta i jest doskonałym miejscem do spacerów, a także obserwowania lokalnego życia.
Plac Ratuszowy ma kształt prostokąta o wymiarach 260×80 metrów. Otoczony jest 46. malowniczymi kamienicami, które prezentują różne style architektoniczne, głównie gotyckie i renesansowe. Wiele z tych budynków pochodzi z XIV i XV wieku, co dodaje placowi uroku i historycznego charakteru. Dużą popularnością cieszy się też bardzo realistyczna rzeźba kata. Nawiązuje ona do prawa miecza, które miasto uzyskało w 1365 roku. Dzięki niemu Bardejów zyskał możliwość wydawania oraz wykonywania wyroków śmierci. Te ostatnie realizował rękami swojego kata, którego dom znajdziesz w pobliżu.
Bardejovské námestie, wraz z całym historycznym centrum Bardejowa, zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Podkreśla to uznanie wyjątkowej wartości i znaczenia średniowiecznej architektury oraz układu urbanistycznego miasta.
3. Bazylika św. Idziego w Bardejowie
Bazylika św. Idziego jest niezwykłym przykładem architektury gotyckiej. Pochodzi z XIV wieku i była świadkiem historii Bardejowa, w zarówno okresów dobrobytu jak i czasów niepokoju. Jej strzeliste iglice dominują nad placem ratuszowym, natomiast misterna kamieniarka i majestatyczne wnętrze urzekają gości swym pięknem oraz kunsztem wykonania.
Wchodząc do bazyliki, odkryjesz bogactwo skarbów artystycznych. Rzeźby, obrazy i witraże ukazują umiejętności uznanych artystów na przestrzeni wieków. Ewenementem jest natomiast 11 późnogotyckich ołtarzy skrzydłowych. Pochodzą one z lat 1460-1520 i nigdy nie zmieniły swojej lokalizacji.
Bazylika w Bardejowie ma jedną z najwyższych wież na Słowacji o wysokości 76 metrów. Koniecznie na nią wejdź, gdyż w mieście nie znajdziesz lepszego punktu widokowego, a rynek z niej prezentuje się przepięknie. Wejście do bazyliki oraz na wieżę kosztuje kilka euro, ale warto je wydać, gdyż to najważniejszy zabytek Bardejowa.
4. Ratusz w Bardejowie
Kolejną godną uwagi budowlą na placu Bardejovské námestie jest ratusz. Ten renesansowy budynek na gotyckich fundamentach pochodzi z XV wieku i służył jako centrum administracyjne miasta. Uważa się go za pierwszy, świecki, renesansowy budynek na Słowacji.
Ratusz posiada charakterystyczną wieżę zegarową, barokową fasadę i renesansowy wykusz. Budowlę zdobi wiele rzeźb, a najbardziej zabawną zobaczysz na szczycie wykuszu. Przedstawia ona chłopca z głową między nogami i obnażonymi pośladkami. Wg legendy pośladki skierowane są w stronę domu wójta, który nie chciał zapłacić budowniczym ratusza za terminowe i sumienne wykonanie pracy. Rzeźba miała stanowić zemstę, a została dobudowana pod osłoną nocy przez jednego z kamieniarzy.
Równie ciekawie co z zewnątrz prezentuje się wnętrze ratusza, stanowiące obecnie pomieszczenia wystawiennicze Muzeum Szaryskiego. Na ekspozycji „Wolne Miasto Królewskie Bardejów” zobaczysz m.in. oryginalne umeblowanie ratusza, gotyckie rzeźby, oryginalną pieczęć z 1453 roku, pokale ze szkła weneckiego, przedmioty cechowe i Małą Kalwarię będącą dziełem mistrza Pawła z Lewoczy. Ciekawostkami są także belkowy strop kasetonowy z 1508 roku oraz zachowana w oryginalnym stanie pierwotna drewniana więźba dachowa.
5. Muzeum Szaryskie w Bardejowie
Muzeum Szaryskie założono w 1903 roku i wraz z 700 000 eksponatów jest jednym z największych muzeów na Słowacji. Stanowi skarbnicę artefaktów, wystaw oraz zasobów edukacyjnych, które prezentują bogate dziedzictwo kulturowe Bardejowa i jego okolic. Na muzeum składa się kilka oddziałów, z czego dwa znajdują się tuż obok rynku.
Pierwszy to ekspozycja przyrodnicza, natomiast szczególnym zainteresowaniem cieszy się ekspozycja ikon, będąca jedną z największych galerii ikon karpackich w Europie. Zobaczysz na niej różnorodne style ikonograficzne, od bizantyjskich ikon z głębokim duchowym przesłaniem, po ikony o bardziej barwnym i regionalnym charakterze. Te dzieła sztuki sakralnej zachwycają swoją piękną i mistyczną atmosferą, natomiast wizyta stanowi dobrą okazję do zgłębiania duchowości i religijnego dziedzictwa regionu. Więcej informacji o Muzeum Szaryskim znajdziesz na https://www.muzeumbardejov.sk.
6. Uliczka i Park Johna Lennona w Bardejowie
Wizualną gratką zarówno dla miłośników sztuki, jak i fanów Beatlesów są Uliczka i Park Johna Lennona. Ich początki sięgają lat 80., czyli okresu komunistycznego i stanowią wyjątkowy oraz nieoczekiwany hołd złożony przez fana i aktywistę Pavla Zajaca. Ukazują one uniwersalny wpływ muzyki, ideałów i przesłania pokoju Johna Lennona.
Uliczka jest niewielka, tak samo jak park (skwer), w którym ustawiono kamienie z imionami członków zespołu The Beatles, oraz nazwami ich albumów. Pavel ozdobił również mury swojego domu grafikami, dziełami sztuki i tablicami z wypisanymi nazwami zespołów oraz wykonawców, działających w okresie The Beatles, lub czerpiących z ich twórczości. Na jednej z nich jest wątek polski.
7. Suburbium żydowskie w Bardejowie
Suburbium żydowskie w Bardejowie jest jednym z najlepiej zachowanych i najstarszych żydowskich kompleksów architektonicznych w Europie Środkowej. Znajduje się tam wiele cennych zabytków, które stanowią nie tylko ważną część lokalnego dziedzictwa, ale także mają ogromne znaczenie historyczne. Z tego też powodu suburbium żydowskie wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
W suburbium zobaczysz starą synagogę, jeden z symboli żydowskiego życia religijnego w tym regionie. Budynek ten zachwyca swoją architekturą i często pełni rolę centrum kulturalnego, w którym organizowane są różne wydarzenia i wystawy.
Oprócz synagogi, w suburbium znajdują się również inne obiekty, takie jak dom modlitewny, mykwa, rzeźnia i kotłownia. Te miejsca stanowią świadectwo bogatej historii społeczności Żydów, którzy kiedyś zamieszkiwali to miasto.
Chcąc zwiedzić suburbium żydowskie w Bardejowie, najlepiej wcześniej skontaktuj się z wolontariuszami opiekującymi się tym miejscem. Pomogą ci oni zgłębić historię i kulturę żydowską oraz poznać ich zwyczaje i tradycje. To także okazja do zrozumienia tragicznych wydarzeń, takich jak Holocaust, które dotknęły żydowską społeczność w tym regionie. Więcej informacji na http://suburbiumbardejov.sk. Wstęp — wolne datki przeznaczone na remont.
8. Bardejovské Kúpele (Bardejów-Zdrój)
Bardejovské Kúpele (Bardejów-Zdrój) to uzdrowisko o bogatej historii, które słynie z wyjątkowych właściwości leczniczych swoich wód mineralnych.
Wśród znanych kuracjuszy byli m.in.: cesarzowa Sisi, królowa Marysieńka, czy car Rosji Aleksander I. Bardejovské Kúpele to idealne miejsce, aby oderwać się od zgiełku codzienności i zanurzyć w błogim relaksie. Spacerując po malowniczych terenach uzdrowiska, odnajdziesz spokój i harmonię, z dala od miejskiego zgiełku. Wstąp też do pijalni wód mineralnych, by za darmo spróbować (lub nabrać do małej butelki) tutejszych wód.
Co więcej, Bardejovské Kúpele oferuje szeroką gamę zabiegów spa i wellness, które pozwalają na regenerację i odprężenie ciała i umysłu. Baseny, masaże, sauny — to tylko niektóre z atrakcji, które czekają na odwiedzających. Dodatkowo warto wspomnieć o urokliwym otoczeniu uzdrowiska, które zachwyca malowniczymi krajobrazami i rekreacyjnymi możliwościami.
9. Skansen (Muzeum Architektury Ludowej) w Bardejovské Kúpele
Muzeum Architektury Ludowej w Bardejovské Kúpele to miejsce, gdzie czas zwalnia, a historia staje się żywa. Skansen założono w 1965 roku, co daje mu miano najstarszego skansenu na Słowacji. Na powierzchni 1,5 ha zgromadzono 24 obiekty prezentujące architekturę oraz kulturę ludności żyjącej w regionie górnego Szarysza oraz północnego Zemplina.
Odkrywając tradycyjne chaty, budynki gospodarcze i cerkwie, poznasz tajniki życia i kultury ludności tego obszaru. Zobaczysz rzeźbione okna, malowane sufity, a także oryginalne detale, które czynią te budynki niepowtarzalnymi. Przeszłość wprost ożywa w szczegółach architektonicznych. Muzeum nie ogranicza się tylko do zewnętrznych struktur. Wnętrza chat i domów mieszkalnych przenoszą cię do codziennego życia dawnych mieszkańców. Meble, narzędzia, i przedmioty codziennego użytku odkrywają przed tobą tajemnice minionych epok.
Muzeum Architektury Ludowej stanowi oddział Muzeum Szaryskiego, a kolejna ekspozycja mieści się tuż obok skansenu w Willi Rákoci. Na wystawie etnograficznej zgromadzono przedmioty związane z twórczością domową, strojami ludowymi oraz wyrobami dawnych rzemieślników z Górnego Szarysza.
10. Wieża widokowa na Kamiennej
Uzdrowisko otoczone jest pięknymi lasami oraz parkami, gdzie spacer wśród zieleni staje się balsamem dla zmysłów. To idealne miejsce na poranny jogging, spokojną lekturę lub romantyczny spacer o zachodzie słońca. Nie tylko podczas tych czynności pamiętaj o wieży widokowej na Kamiennej. Dzieli ją od centrum uzdrowiska 15 minut spaceru i bez problemu dojdziesz do niej z dziećmi. Dodatkowo znajduje się ona przy czerwonym szlaku prowadzącym z Bardejovské Kúpele do Bardejowa (dzieli je 5 km).
Wieża widokowa na Kamiennej oferuje niezapomniane widoki na malownicze okolice oraz niezwykłą perspektywę na urokliwy Bardejów. Z wysokości wieży możesz podziwiać przepiękne tereny, bujne lasy, góry i malownicze krajobrazy, które rozciągają się na horyzoncie. Wieża widokowa na Kamiennej to niepowtarzalna okazja, by spojrzeć na świat z zupełnie innej perspektywy i zanurzyć się w niezwykłych widokach, które zapadną głęboko w pamięci jako niezapomniane doświadczenie.
11. Hervartov – Kościół św. Franciszka z Asyżu
W małej wiosce Hervartov, położonej opodal Bardejowa, znajduje się prawdziwy skarb architektury — kościół św. Franciszka z Asyżu. Został wzniesiony pod koniec XV wieku i uważany jest za najstarszy oraz najlepiej zachowany drewniany kościół na Słowacji. Jego bogata historia, wyjątkowa architektura i znaczenie duchowe sprawiają, że jest to obowiązkowy cel podróży dla osób poszukujących wyjątkowych przeżyć kulturalnych. Jego historyczne znaczenie potwierdza wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Kościół św. Franciszka z Asyżu w Hervartowie zbudowano w stylu gotyckim w całości z drewna i charakteryzuje się niezwykłym kunsztem oraz dbałością o szczegóły. Drewniana konstrukcja z tradycyjną techniką ścian z bali emanuje rustykalnym urokiem, który przenosi gości w przeszłość. Każda belka i złącze opowiada historię odzwierciedlającą umiejętności i poświęcenie rzemieślników, którzy stworzyli ten cud architektury.
Wchodząc do środka, wita cię spokojna i medytacyjna atmosfera. Wnętrze kościoła św. Franciszka z Asyżu zdobią wspaniałe dzieła sztuki religijnej oraz polichromia z 1655 i 1805 roku, którym udało się przetrwać próbę czasu. Wstęp do kościoła kosztuje kilka euro (2 euro — rok 2023), ale za to dodatkowo wysłuchasz nagrania po polsku przybliżającego historię kościoła oraz jego wyposażenia.
Kościół św. Franciszka z Asyżu w Hervartovie jest jedną z kilku drewnianych świątyń wartych odwiedzenia w okolicy Bardejowa. Pozostałe budowle mieszczą się w miejscowościach: Tročany, Krivé, Lukov, Frička, Jedlinka i Kožany. Świątynie zazwyczaj są zamknięte, ale na drzwiach jest numer telefonu do osoby, która opiekuje się poszczególnym obiektem. W nich również jest możliwość wysłuchania nagrania po polsku. Warto też pamiętać o dobrowolnym datku.
12. Wieże widokowe na górze Žobrák
Hervartov warto odwiedzić jeszcze z jednego powodu. Z wioski prowadzi malowniczy szlak na górę Žobrák (921 m n.p.m.). Popularność góry wynika dodatkowo z tego, że na przełęczy niedaleko szczytu wzniesiono dwie wieże widokowe. Roztaczają się z nich piękne widoki na najwyższe wzniesienia Gór Czerchowskich oraz okoliczne miejscowości.
Odległość z wioski do wież to tylko 3 km w jedną stronę, natomiast przewyższenie wynosi 427 m. Jeszcze szybciej na górę Žobrák dojdziesz z miejscowości Kríže.
13. Zamek Zborowski (Makowica)
Początki Zamku Zborowskiego (Zborov) sięgają XIII wieku, co czyni go jednym z najstarszych zamków na Słowacji. Zbudowano go na szczycie wzgórza Mokawica i również pod nazwą Mokawica funkcjonuje w literaturze. Przez cały okres swojego istnienia był świadkiem znaczących wydarzeń historycznych i odegrał rolę w kształtowaniu losów regionu. Od bitew i oblężeń po okresy rozkwitu i upadku, mury zamku skrywają tajemnice minionych wieków.
Zbliżając się do Zamku Zborowskiego, gości witają pozostałości imponujących kamiennych murów oraz wież, wywołując poczucie podziwu i zachwytu. Tym bardziej ono wzrasta, gdy spojrzy się na zdjęcia z przeszłości, a to dlatego, że zamek od kilku lat jest odrestaurowywany.
Największą atrakcją wizyty są panoramiczne widoki z zamku. Patrząc na pagórkowate wzgórza, bujne krajobrazy i pobliskie wioski, zyskujesz poczucie strategicznego położenia zamku i jego znaczenia w historii.
14. Busov — najwyższy szczyt Beskidu Niskiego
Być może tego nie wiesz, ale Lackowa nie jest najwyższym szczytem Beskidu Niskiego. Lackowa jest najwyższym szczytem Beskidu Niskiego położonym w Polsce, ale ten najwyższy leży na Słowacji w powiecie bardejowskim.
Najwyższy szczyt Beskidu Niskiego nazywa się Busov i ma 1002 m n.p.m. Prowadzi przez niego szlak zielony łączący miejscowości Cigeľka oraz Gaboltov i to właśnie z nich zdobędziesz ten szczyt. Wierzchołek porośnięty jest drzewami, więc zbyt dużo z niego nie zobaczysz. Podczas wędrówki będziesz miał jednak okazję zanurzyć się w tej dzikiej przyrodzie Beskidu Niskiego i cieszyć się jej pięknem.
15. Minčol — najwyższy szczyt Gór Czerchowskich
Dużo większy wybór szlaków wiedzie na najwyższy szczyt Gór Czechowskich, czyli Minčol. Góra ma wysokość 1157 m n.p.m., a najszybciej na nią wejdziesz z miejscowości Livovská Huta. Na szczycie spotykają się granice trzech powiatów. Zobaczysz tam żelbetonowy obelisk z herbami miast siedzib powiatów: Bardejowa, Sabinova i Starej Lubowli oraz herb Preszowa, czyli stolicy kraju preszowskiego.
Minčol oferuje fascynującą przygodę miłośnikom przyrody, turystom pieszym i fotografom. Szlaki przemierzają różnorodne krajobrazy, w tym gęste lasy, łąki ozdobione dzikimi kwiatami i malutkie wsie. Po drodze spotkasz wyjątkową florę i faunę, która kwitnie w tym górzystym regionie, natomiast w miesiącach zimowych Minčol zamienia się w zimową krainę czarów.
Tylko od strony południowej wierzchołek góry jest porośnięty drzewami. Z każdej innej strony czeka na ciebie przepiękna panorama Gór Czerchowskich. Jeszcze lepszym punktem widokowym jest ciut niższe wzniesienie z krzyżem, z którego widoki zapierają dech w piersiach. Ten malowniczy krajobraz stanowi nagrodę za wysiłek wspinaczki.
Czy warto zwiedzić Bardejów?
Bardejów i powiat bardejowski to miejsca o niepowtarzalnym uroku, bogate w historię, kulturę i piękną architekturę. Zabytkowy Stary Bardejów, Bardejovské Kúpele, suburbium żydowskie, drewniane świątynie, zamek Zborowski, a także przyjazna atmosfera sprawiają, że warto odwiedzić ten region Słowacji. Jeśli interesuje cię historia, piękna architektura, uzdrowiska i kulturalne doświadczenia, Bardejów jest idealnym miejscem na wizytę.
Okolice Bardejowa oferują piękną przyrodę i liczne formy rekreacji na świeżym powietrzu. Malownicze szlaki turystyczne i trasy rowerowe prowadzą przez urokliwe tereny, umożliwiając cieszenie się naturą. Zdobycie najwyższych szczytów Beskidu Niskiego oraz Gór Czerchowskich może sprawić, że radość będzie jeszcze większa.
Bardejów — informacje praktyczne
Bardejów i okolice — mapa atrakcji
Jak dojechać do Bardejowa?
Najwygodniejszą opcją podróży do Bardejowa jest samochód. Najbliższymi przejściami granicznymi są Konieczna/Becherov, Muszyna/Kurov lub Chyżne/Drietoma. Po przekroczeniu granicy należy kontynuować jazdę w kierunku Bardejowa, korzystając z odpowiednich dróg.
Do Bardejowa dojedziesz również autobusem (przykładowo z Krynicy-Zdroju) oraz pociągiem. Najbliższe lotnisko zlokalizowane jest Koszycach.
Noclegi w Bardejowie
W Bardejowie i jego okolicy istnieje wiele opcji noclegowych, które zaspokoją różne preferencje i budżety. W samym Bardejowie i w Bardejovskich Kúpelach znajdują się hotele, które oferują komfortowe pokoje, restauracje, centra odnowy biologicznej i inne udogodnienia. Możesz wybierać spośród hoteli o różnych standardach i cenach, zależnie od swoich preferencji. Część z nich znajduje się w samym centrum miasta, co ułatwia dostęp do głównych atrakcji. Jeśli jednak szukasz odpoczynku, to polecam noclegi w Bardejovskich Kúpelach.
Warto zarezerwować nocleg z wyprzedzeniem, zwłaszcza w sezonie letnim lub w czasie większych imprez i festiwali, aby mieć pewność dostępności i wyboru. Podczas mojego pobytu nocowałem w hotelu Saris TU ZAREZERWUJESZ. Zlokalizowany jest w centrum Bardejowa, w pobliżu największych atrakcji. Dodatkowymi zaletami są bezpłatny parking oraz możliwość dokupienia śniadania. Więcej ofert miejsc noclegowych w Bardejowie znajdziesz TUTAJ, natomiast w Bardejovskich Kúpelach TUTAJ.
Jeśli podobał Ci się mój artykuł o atrakcjach Bardejowa, to dołącz do podróży na Instagramie, Facebooku, TikToku i YouTube aby zawsze być na bieżąco. Zapraszam również do lektury innych artykułów o Słowacji oraz na https://podrozebezosci.pl.
Używasz Pinteresta? Mam dla Ciebie zdjęcie do pina.
Bardejów zwiedzałem na zaproszenie Severovýchod Slovenska, Krajská organizácia cestovného ruchu, przy wsparciu finansowym Ministerstwa Transportu Republiki Słowackiej.
